बाजुराको गौमुल गाउँपालिकाले मदिरा सेवन गर्न अनुमति दिने कार्ड लागु गरेको ५ वर्ष पुगेको छ। यो गाउँपालिका बाजुराको विकट क्षेत्रमा पर्छ।

मदिराकै कारण स्थानीयहरूले ज्यान गुमाउने, हिंसामा पर्ने घटना धेरै भएपछि गाउँपालिकाले यो कार्ड लागु गरेको थियो। 

अध्यक्ष हरिबहादुर रोकायाका अनुसार मदिरा सेवनमा उक्त नियम लागु भएपछि गाउँपालिकामा अशान्ति, झैझगडा र दैनिक विवादका घटना ह्वात्तै कम भएका छन्। मदिरा सेवन गर्न पनि कम गरेका छन्। 

भन्छन्, ‘पहिला दिउँसै मदिरा सेवन गरेर बाटोमा हिँडिरहेका हुन्थे। अहिले त्यस्तो छैन। महिलामाथिको हिंसा पनि कम भएको छ। घरायसी झगडा कम भएको छ। छरछिमेकमा पनि झगडा छैन।’

५ वर्ष पहिले वडा नम्बर ४ मा भएको एउटा घटना सम्झिँदा गाउँपालिकाकी उपाध्यक्ष सीता रोकाया थापा अहिले पनि दुःखी हुन्छिन्।

गाउँका ४० वर्षीय बिसे कामी अचानक बेपत्ता भए। उनी घर बनाउने काममा मजदुरी गर्थे। एक दिन बिसे कामबाट घर नफर्केपछि परिवारजनले खोजी गरे तर फेला परेनन्।

दुई दिनपछि उनलाई अर्को बस्तीका मान्छेले खोलामा अचेत अवस्थामा फेला पारे। उनी खोलामा त्यो अवस्थामा कसरी पुगे भन्नेबारे खोजी भयो। घटना हुनमा मदिरा प्रमुख कारण रहेको पत्ता लाग्यो।

काम सकेर साँझ घर फर्किने क्रममा बिसे र उनका साथीहरू एक ठाउँमा बसेर मदिरा पिएछन्।

पिउँदा पिउँदै आपसमा विवाद भयो। यही क्रममा बिसे साथीहरूबाट कुटिए। साथीहरूले नै उनलाई अचेत अवस्थामा खोलामा फाले।
अर्को बस्तीका मानिसहरूले बिसेलाई खोलामा भेटेका थिए। आफन्तहरूले उनलाई उपचारका लागि भारत लगे।

उपचार नलाग्ने भएपछि उनी घर ल्याइए। घर आएको करिब एक महिनामा उनको मृत्यु भयो।

बिसेको मृत्युपछि मदिरा सेवन गरेर उनलाई कुटपिट गरेको आरोपमा दुई जना पक्राउ परे। अहिले उनीहरू जेलमा छन्। गौमुलमा मदिराका कारण ज्यानै गएको उक्त घटना धेरै मध्येको एक हो।

गाउँपालिकाका अध्यक्ष हरिबहादुर रोकायाका अनुसार मदिराले लट्ठ परेर एक घरबाट अर्को घरसम्म जाँदा भिरबाट लडेर र आपसमा झगडा गरेर ज्यान गएका घटनाहरू छन्।

२०७४ सालमा स्थानीय तहको निर्वाचनमा रोकाया गाउँपालिकाको अध्यक्ष पदमा निर्वाचित भए।

मदिरा सेवन गम्भीर सामाजिक विकृति थियो। अध्यक्ष रोकाया मदिरा सेवनका कारणले हुने अप्रिय घटना नियन्त्रण गर्न चाहन्थे।

साथीहरूबीच झैझगडा, अशान्ति, महिलामाथि हिंसा, घरायसी झगडा दिनहुँका घटना थिए। कतिपय पुरुषहरू दिउँसै मदिरा पिएर बाटोमा लम्पसार भेटिन्थे।

यस्ता अनेक घटनाले अध्यक्ष रोकाया बेचैन थिए।

इलाका प्रहरी कार्यालयमा आउने झैझगडा र विवादका अधिकांश मुद्दाहरूमा मुख्य कारण मदिरा नै हुन्थ्यो। मदिराले भएका घटना मिलाउन जनप्रतिनिधिहरू पनि बोलाइन्थे।