११ असोज, काठमाडौं । जुलाई ८ मा जापानका पुर्व प्रधानमन्त्री शिन्जो आबेको हत्या भएको थियो । त्यसपछि परिवारले बुद्ध परम्परा अनुसार जुलाई १५ मा उनको दाहसंस्कार गरेका थिए । आज भएको अन्त्येष्टि राज्यले गरेको प्रतीकात्मक अन्त्यष्टि हो ।

आबेको खरानीलाई श्रद्धाञ्जलीका रूपमा राखिएको थियो । आबेको अन्तिम बिदाइका लागि विश्वका २१७ देशका प्रतिनिधिहरू टोकियो पुगेका थिए । यस क्रममा मानिसहरूले आबेसँग सम्बन्धित आफ्ना पुराना सम्झनाहरू साझा गरेका थिए । 

जापानमा अन्त्येष्टि कसरी गरिन्छ?

जापानमा धेरैजसो मानिसले बुद्ध परम्परा अनुसार शव दाहसंस्कार गर्छन्। यो परम्परा अनुसार मृत्युपछि आफन्तले मृतकको ओठमा पानी लगाउँछन् । जसलाई अन्तिम समयको पानी भनिन्छ ।

मृत्युको भोलिपल्ट ‘जाग’ गर्ने चलन छ, जसमा चिनेजानेकाहरू भेला हुन्छन् । यस अवधिमा, तिनीहरूसँग सम्बन्धित सम्झनाहरू साझा गर्ने गरिन्छ । अन्त्यष्टिमा पुरुषहरू कालो सूट, सेतो शर्ट र कालो टाई लगाएर आउँछन् । त्यही समयमा महिलाहरु कालो कपडा लगाएर आउँछन् । कयौं पटक मानिसले कालो वा चाँदीको खाममा मृतकका आफन्तलाई पैसा पनि दिन्छन् । बौद्ध परम्परा अनुसार मन्त्रहरू पनि पाठ गरिन्छ ।

त्यसपछि हिन्दू धर्ममा जस्तै शवलाई आगोमा सुम्पिन्छ । अर्थात् शव जलाउने चलन छ । कफिनलाई बिस्तारै विद्युतीय शवदाह गृहको कोठामा सारिन्छ । यस क्रममा परिवारका सदस्यहरू त्यहाँ उपस्थित हुन्छन् । शव पूर्ण रूपमा कक्षमा पुगेपछि आफन्तहरू घर फर्कन्छन् । दुई–तीन घण्टापछि आफन्तलाई बोलाएर मृतकको शवको अवशेष दिईन्छ । आफन्तले शवका अवशेषहरू कलशमा राख्छन् । यसरी लिएका अवशेषहरूलाई सनातन धर्ममा डुबाइन्छ, त्यसपछि गाडिन्छ ।

हिन्दू परम्परा अनुसार मृतकको खरानी नदीमा विसर्जन गरिन्छ । उही समयमा, जापानमा अलि फरक परम्परा छ । त्यहाँका मानिसहरूले कलशमा राखिएका अवशेषहरूलाई पारिवारिक चिहानमा गाड्छन् । धेरैले सिधै अवशेषलाई गाड्नका लागि लैजान्छन् भने धेरैले केही दिनसम्म आफ्नो घरमा राख्छन् । 

जापानमा खरानीलाई फूलदानमा राख्ने चलन पनि छ । यसका लागि चिहानको आकारको अलमिरा बनाइएको छ । १० देखि १२ तले भवनहरूमा, सानो चिहान आकारको अल्मिराहरू बनाइन्छ, जहाँ मानिसहरूले खरानी राख्छन् । समय-समयमा परिवारका सदस्यहरू पनि यहाँ आएर श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्छन् ।

जापानका पूर्वप्रधानमन्त्री शिन्जो आबेको ८ जुलाईको बिहान गोली हानी हत्या गरिएको थियो । आक्रमणपछि आबेलाई अस्पताल लगिएको थियो, जहाँ उनको मृत्यु भएको थियो । घटना हुँदा पूर्वप्रधानमन्त्री सिन्जो आबे नारा सहरमा कन्सुलर चुनावका लागि भाषण गरिरहेका थिए । नारा शहरको यमातोसैदाइजी स्टेशन नजिकै र्‍याली निकालिएको थियो ।